ยถาภูตํ อภิสเมสฺสนฺติ สพฺเพ เต จตฺตาริ อริยสจฺจานิ ยถาภูตํ อภิสเมสฺสนฺติ ฯ เย หิ เกจิ ภิกฺขเว เอตรหิ กุลปุตฺตา สมฺมา อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิตา ยถาภูตํ อภิสเมนฺติ สพฺเพ เต จตฺตาริ อริยสจฺจานิ ยถาภูตํ อภิสเมนฺติ ฯ กตมานิ จตฺตาริ ฯ ทุกฺขํ อริยสจฺจํ ทุกฺขสมุทโย อริยสจฺจํ ทุกฺขนิโรโธ อริยสจฺจํ ทุกฺขนิโรธคามินีปฏิปทา อริยสจฺจํ ฯ เย หิ เกจิ ภิกฺขเว อตีตมทฺธานํ กุลปุตฺตา สมฺมา อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิตา ยถาภูตํ อภิสเมสุํ อภิสเมสฺสนฺติ อภิสเมนฺติ สพฺเพ เต อิมานิ จตฺตาริ อริยสจฺจานิ ยถาภูตํ อภิสเมนฺติ ฯ ตสฺมา ติห ภิกฺขเว อิทํ ทุกฺขนฺติ โยโค กรณีโย ฯเปฯ อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทาติ โยโค กรณีโยติ ฯ

---

[๑๖๕๘] เย หิ เกจิ ภิกฺขเว อตีตมทฺธานํ สมณา วา พฺราหฺมณา วา ยถาภูตํ อภิสมฺพุชฺฌึสุ ๑ สพฺเพ เต จตฺตาริ อริยสจฺจานิ ยถาภูตํ อภิสมฺพุชฺฌึสุ ฯ เย หิ เกจิ ภิกฺขเว อนาคตมทฺธานํ สมณา วา พฺราหฺมณา วา ยถาภูตํ อภิสมฺพุชฺฌิสฺสนฺติ ๒ สพฺเพ เต จตฺตาริ อริยสจฺจานิ ยถาภูตํ อภิสมฺพุชฺฌิสฺสนฺติ ฯ เย หิ เกจิ ภิกฺขเว เอตรหิ สมณา วา พฺราหฺมณา วา ยถาภูตํ อภิสมฺพุชฺฌนฺติ ๓ สพฺเพ เต จตฺตาริ อริยสจฺจานิ ยถาภูตํ อภิสมฺพุชฺฌนฺติ ฯ กตมานิ จตฺตาริ ฯ ทุกฺขํ อริยสจฺจํ ฯเปฯ ทุกฺขนิโรธคามินีปฏิปทา อริยสจฺจํ ฯ เย ๔ หิ เกจิ ภิกฺขเว อตีตมทฺธานํ สมณา วา #๑ ม. อภิสมฺโพชฺฌึสุ ฯ ๒ ม. อภิสมฺโพชฺฌิสฺสนฺติ ฯ ๓ ม. อภิสมฺโพชฺฌนฺติ ฯ #เอวมุปริ ฯ ๔ ยุ. เยปิ หิ ฯ เอวมุปริ ฯ