อภิสมฺพุทฺโธติ พุทฺโธ ฯ อพุทฺธิวิหตตฺตา พุทฺธิปฏิลาภา พุทฺโธ ฯ พุทฺโธติ เนตํ นามํ มาตรา กตํ น ปิตรา กตํ น ภาตรา กตํ น ภคินิยา กตํ น มิตฺตามจฺเจหิ กตํ น ญาติสาโลหิเตหิ กตํ น สมณพฺราหฺมเณหิ กตํ น เทวตาหิ กตํ วิโมกฺขนฺติกเมตํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ โพธิยา มูเล สห สพฺพญฺญุตญาณสฺส ปฏิลาภา สจฺฉิกา ปญฺญตฺติ ยทิทํ พุทฺโธติ พุทฺธํ ฯ เอเต พุทฺธํ อุปาคญฺฉุนฺติ เอเต พุทฺธํ อุปาคมึสุ อุปสงฺกมึสุ ปยิรุปาสึสุ ปริปุจฺฉึสุ ปริปญฺหึสูติ เอเต พุทฺธํ อุปาคญฺฉฉ ฯ

---

[๕๔๗] สมฺปนฺนจรณํ อิสินฺติ จรณํ วุจฺจติ สีลาจารนิปฺผตฺติ ฯ สีลสํวโรปิ จรณํ อินฺทฺริยสํวโรปิ จรณํ โภชเน มตฺตญฺญุตาปิ จรณํ ชาคริยานุโยโคปิ จรณํ สตฺตปิ สทฺธมฺมา จรณํ จตฺตาริปิ ฌานานิ จรณํ ฯ สมฺปนฺนจรณนฺติ สมฺปนฺนจรณํ เสฏฺฐจรณํ (๑) ปาโมกฺขจรณํ อุตฺตมจรณํ ปวรจรณนฺติ สมฺปนฺนจรณํ ฯ อิสินฺติ อิสิ ฯ ภควา มหนฺตํ สีลกฺขนฺธํ เอสิ คเวสิ ปริเยสีติ อิสิ ฯเปฯ มเหสกฺเขหิ วา สตฺเตหิ เอสิโต คเวสิโต ปริเยสิโต กหํ พุทฺโธ กหํ ภควา กหํ เทวเทโว กหํ นราสโภติ อิสีติ สมฺปนฺนจรณํ อิสึ ฯ

---

[๕๔๘] ปุจฺฉนฺตา นิปุเณ ปเญฺหติ ปุจฺฉนฺตาติ ปุจฺฉนฺตา ยาจนฺตา อชฺเฌสนฺตา ปสาเทนฺตา ฯ นิปุเณ ปเญฺหติ คมฺภีเร ทุทฺทเส ทุรนุโพเธ สนฺเต ปณีเต อตกฺกาวจเร นิปุเณ ปณฺฑิตเวทนีเย #๑ ม. วิเสฏฺฐจรณํ ฯ